Bu bir aşk hikayesi değil ama,hikayesini okuyup türküyü dinleyince seveceğinizi umuyorum.
Topalların veya Topaloğlu Mehmet Efe; Ulusal Kurtuluş Savaşı başlangıcında “Muğla Serdengeçtiler Müfrezesi”nin silahlı zeybeklerindendir. Ayrıca o dönemde Demirci Mehmet Efe’nin köşk karargahında da milisbaşı (komutanlık) yapmış bir Muğlalı’dır. Gençlik döneminde Efe bir gün; 13 veya 14 arkadaşı ile birlikte Muğla’nın Asar mevkiinde oturan Havse (Hafize) adlı bir kadının yanına eğlenmeye giderler.
O dönemlerde bu tür eğlence yerleri olduğunu hepimiz kitaplardan veya eski filmlerden biliriz çünkü bu konular zaman zaman işlenmiştir zaten.
Muhabbet esnasında Mehmet Efe’ye arkadaşlarından Partalların Arap Ali Havse’ye türkü okutmasını söyler. Efe bu konuda Havse’yi zorlar. Havse de komşularından yeni ölen birisi olduğunu , türkü söylemekle saygısızlık yapacağını ileri sürerek itiraz eder. Bunun üzerine Efe’nin istekte bulunan arkadaşı Ali “Senin sözün bu kadar geçer”gibilerinden Efe’ye karşı tahrik edici laflar söyleyince Efe sinirlenir ve gözdağı vermek amacı ile bıçağını Havse’nin sol bacağına hafifçe batırır.batırır ama Havse bu yaradan kurtulamaz ve kan kaybından ölür.Sonrası bellidir. Bu olay üzerine Muğla’nın duygulu kişileri bir türkü yakmış. Adına “Pek Yokuşmuş Cavır Asarın Yolları” demişler ve türküyü nesiller günümüze kadar getirmişler. Bugün çok farklı ve sonradan yakıştırma sözlerle okunan bu türkünün ilk çıkış biçimi Tamamen Muğla ağzının özelliklerini taşıyarak günümüze kadar gelmiştir.Farklı şözlerle de söylenen bu türkünün Tam sözlerini ve bugünkü söylenen şekliyle sizlerle paylaşıyorum. Hoşça kalın türkülerle kalın. GARİPOĞLU
Pek yokuşmuş cavır Asar’ın yolları, Gırılı da vermiş al garanfilin dalları, Yakman da yakman başgada başgada elleri, Beni de huran Topal olunun Memedi.
Böyük Asar’dan güççük Asar’a geçtinmi, Hamamcılardan Havse geline seçdinmi, Topallan Memed naha da gıydın Havse’ye Gaşık da gaşık al ganı da içdin mi.
Böyük Asar’nan Güccük Asar’ın arası, Havse gelinin sol budundemiş yarası, Topallan olu at başındegi yazmeye, Hiç ödenmemiş atmışbeş guruş parası.
Asar üstünde Hıristolanda bahçası, Dürülü galmış Havse gelinin bohçası, Topallan olu yakışdırdın mı şanına, Bunu hursedin Molalıdan başgası.
*****************************
Pek yokuşmuş cavır asarın yolları Gırılıda verdi mor karanfilin dalları Yakma da Hafizem benden başka elleri Beni de vuran Topalların Mehmedi
Hadülende hadülen ineğinen danası Kızı bana yanmış ne karışır anası
Bir asardan bir asara geçtin mi Akıbette kanını bir damlada içtin mi On üç on dört delikanlının içinde Topalların Mehmedini seçtin mi
Hadülende hadülen ineğinen danası Kızı bana yanmış ne karışır anası
YORUMLAR