MODERN HAYATTA ,HEMEN HEMEN HERKES KISA SÜREDE HAZIRLAMA İMKANI VEREN KONSERVE ,DONMUŞ VEYA PAKET GIDALARI VE ANİ AÇLIK HİSSİNİ BASTIRAN ATIŞTIRMALIK GIDALARI GÜN İÇİNDE TÜKETEBİLİYOR , ÇOCUKLARIN OKUL BESLENMESİNE KOYABİLİYOR YA DA YEMEK VAKTİNE KADAR ARA ÖĞÜN OLARAK GEÇİŞTİRMEK AMAÇLI YİYEBİLİYOR. BU GIDALAR NE KADAR SAĞLIKLI YA DA UZUN VADEDE BU ALIŞKANLIKLAR BİZE NELER GETİRİR BİLİYOR MUYUZ?
NEDİR BU GIDA KATKI MADDELERİ ,BİRAZ İNCELEYELİM .
TEK BAŞINA GIDA OLARAK TÜKETİLEMEYEN, BESLEYİCİ DEĞERİ OLMAYAN , GIDALARIN ÜRETİMİ SIRASINDA BELİRLİ TEKNOLOJİYLE KULLANILAN MADDELE ‘’GKM’’(GIDA KATKI MADDELERİ DENİR.
GKM; GIDALARIN ÜRETİLMESİ, HAZIRLANMASI, İŞLENMESİ, PAKETLENMESİ,TAŞINMASI VE DEPOLANMASI SIRASINDA GIDA MADDESİNİN TADI, KOKUSU, YAPISI VE GÖRÜNÜŞÜNÜ KORUMAK, TAT VE GÖRÜNTÜYÜ CAZİP HALE GETİRMEK , DÜZELTMEK VEYA İSTENMEYEN DURUMLARI ENGELLEMEK AMAÇLI KULLANILMAKTADIR.
HAZIR GIDA ÜRÜNLERİNDE ( MARKET VE AVM LERDE SATILAN PAKETLİ ÜRÜNLERDE ) , FABRİKADA ÜRETİM ESNASINDA GKM KULLANILMASININ SEBEPLERİ ŞUNLARDIR:
-ÜRÜNÜN KIVAMINI VE KALORİSİNİ ARTIRMAK
-LEZZETİNİ ARTIRMAK
-RENGİNİ CAZİP HALE GETİRMEK
-ASİT DENGESİNİ SAĞLAMAK
-ÇABUK BOZULMASINI ÖNLEMEK( RAF ÖMRÜNÜ UZATMAK)
BU KATKI MADDELERİ, GIDA PAKETLERİ ÜZERİNDEKİ ETİKETLERDE ‘’E ‘’İLE BAŞLAYAN VE YANINDA NUMERİK DEĞERLER OLAN KODLARLA SINIFLANDIRILMAKTADIR. ÖRNEK VERECEK OLURSAK;
*E100-E199: RENKLENDİRİCİLER
*E200-E299: KORUYUCULAR
*E300-E399: ANTİOKSİDANLAR VE ASİDİK DÜZENLEYİCİLER
*E400-E499: KIVAM VERİCİLER,EMÜLGATÖRLER
*E500-E599: TOPAKLANMA ÖNLEYİCİLER VE ASİDİTE DÜZENLEYİCİLER
*E600-E699: AROMA ARTIRICI
*E900-E999: TATLANDIRICI VE PARLATICI ‘LARI TEMSİL ETMEKTEDİR.
TÜK GIDA KODEKSİNE GÖRE , ÜLKEMİZDE TOPLAM 332 ÇEŞİT GKM’ NE İZİN VERİLMİŞTİR. BUNLARIN 273’Ü RENKLENDİRİCİ VE TATLANDIRICI, 19’U RENKLENDİRİCİ ,40’I TATLANDIRICI ÖZELLİKTE KATKI MADDELERİDİR.
ÖZELLİKLE ÇOCUKLARIN ATIŞTIRMALIKLARINDAKİ ENERJİ VEREN ÖZELLİKTE TATLANDIRICILAR OLAN GLUKOZ, FRUKTOZ, MALTOZ, MISIR ŞURUBU, SORBİTOL GİBİ KATKI MADDELERİNİN GEREKSİZ TÜKETİMLERİNDE DENGESİZ KİLO ALIMI VE VÜCUTTA YAĞLANMAYA SEBEP OLDUĞUNU BİLİYORUZ . AYRICA TOKLUK HİSSİ YARATARAK ÖĞÜN ATLAMAYA SEBEP OLARAK BÜYÜME ÇAĞINDAKİ VÜCUDUN GEREKSİNİMLERİNİ ,UYGUN ZAMAN VE İÇERİKLER İLE KARŞILAMASINA ENGEL OLABİLMEKTEDİR.
YAPAY TATLANDIRICILAR OLAN VE DİYET YAPANLARIN TERCİH ETTİKLERİ ASPARTAM, SAKKARİN, STEVYA ,SÜKRALOZ GİBİ MADDELER KARACİĞERİN SAĞLIKLI ÇALIŞMASINDA VE İNSÜLİN DENGESİNDE BOZULMAYA HATTA METABOLİK HASTALIĞA SEBEP OLABİLMEKTE, İLTİHAPLI BARSAK HASTALIĞI ( ÜLSERATİF KOLİT,CROHN HASTALIĞI) OLANLARDA HASTALIĞI ŞİDDETLENDİREBİLMEKTEDİRLER.
YAĞ VE SU BAZLI MALZEMELERİN HOMOJEN KARIŞMASINI SAĞLAYAN, ASLINDA BİR NEVİ DETERJAN GÖREVİ YAPAN EMÜLGATÖRLER İÇİNDE EN SIK KULLANILANLAR KARBOKSİMETİLSELÜLOZ (E466)VE POLİSORBAT (E433), BARSAK İÇİNDEKİ KORUYUCU TABAKAYI İNCELTMEKTE, BARSAKTA YAŞAYAN YARARLI BAKTERİLERİN SAYISINI AZALTMAKTA, İLTİHAPLI BARSAK HASTALIKLARINI TETİKLEMEKTE, KİLO-TANSİYON-ŞEKER HASTALIĞI İLE BULGU VEREN METABOLİK SENDROMA YOL AÇABİLMEKTEDİR.
KÖFTE, TAVUK, IZGARA HARÇLARI VE BULYONLAR İÇİNDE TAT VERİCİ- LEZZET ARTIRICI OLARAK KULLANILAN MONOSODYUM GLUTAMAT’IN (E621), VÜCUTTA YAĞ BİRİKİMİ , OBEZİTE VE BARSAKTA YARARLI MİKROP DENGESİNİ BOZUCU ETKİLERİ BULUNABİLMEKTEDİR.
HAZIR VE KOLAY GIDALAR İLE FAST FOOD VE ATIŞTIRMALIKLARIN MODERN HAYATIN BİR PARÇASI HALİNE GELMESİ, TENCERE YEMEKLERİ YERİNE DAHA KOLAY GIDALARLA YEMEK YAPILMASI, ÇOCUKLARA SAĞLIKLI SEBZE VE MEYVELERLE YAPILAN ATIŞTIRMALIKLAR YERİNE , GOFRET-ÇİKOLATA-HAZIR PUDİNGLER-ŞEKERLEME VE BİSKÜVİLERİN TERCİH EDİLMESİYLE BİRLİKTE BAĞIŞIKLIK SİSTEMİNİN ESKİ YILLARA GÖRE DAHA ZAYIF OLDUĞU, HASTALIKLARIN VE DENGESİZ KİLO PROBLEMLERİNİN DAHA SIK VE DAHA KOLAY OLUŞTUĞUNU ,ALERJİYLE TETİKLENEN HASTALIKLARIN VE ALERJİK DÖKÜNTÜLÜ DERİ HASTALIKLARININ SIKLAŞTIĞINI HEM KENDİ HASTALARIMIZIN TAKİPLERİNDEN HEM DE VAKA ARAŞTIRMALARINDAN BİLİYORUZ.
ÇOCUKLARDA DİKKAT DAĞINIKLIĞI ,AŞIRI HAREKETLİLİK (HİPERAKTİF ÇOCUK) VE ÖFKE KONTROLÜNDE DENGESİZLİK GİBİ DAVRANIŞ BOZUKLUKLARININ DA DAHA ÇOK HAZIR VE İŞLENMİŞ GIDA TÜKETEN ÇOCUKLARDA GÖRÜLDÜĞÜNÜ VE BU DURUMLARI TETİKLEDİĞİNİ SÖYLEYEBİLİRİZ. SON ZAMANLARDA ÇOCUK PSİKİYATRİSİ MESLEKDAŞLARIMIZ BU ÇOCUKLARIN TEDAVİSİNDE HAZIR VE İŞLENMİŞ GIDANIN BESLENME ALIŞKANLIĞINDAN ÇIKARILMASI GEREKTİĞİNİ SAVUNMAKTADIR.
ATALARIMIZIN VE BÜYÜKLERİMİZİN HAZIR GIDA TÜKETMEDİĞİNİ VE DAHA SAĞLIKLI VE UZUN YAŞADIĞINI GÖZ ÖNÜNDE BULUNDURURSAK BESLENME ALIŞKANLIKLARIMIZDA , BUZDOLABI VE MUTFAK ALIŞVERİŞLERİMİZDE, PİŞİRİP SEVDİKLERİMİZİN ÖNÜNE KOYDUĞUMUZ YEMEKLERDE DAHA SEÇİCİ OLMAYA,OLABİLDİĞİNCE DOĞAL VE KATKISIZ YİYECEKLERİ TÜKETMEYE ÇABALAMAMIZ GEREKTİĞİNİ DÜŞÜNÜYORUM .
EVET! ZAMAN KISA , İŞ YÜKÜMÜZ FAZLA , BELKİ YETİŞTİREMEDİĞİMİZİ DÜŞÜNÜYORUZ ANCAK MEVSİMİNDE ALARAK DONDURUCUDA SAKLAYACAĞIMIZ SEBZE, MEYVELER, ET ÜRÜNLERİ, ÖNCEDEN MÜSAİT ZAMANIMIZDA YAPIP SAKLAYACAĞIMIZ KÖFTELER ,DOLMALAR ,TURŞULAR, SOSLAR ÇOK DAHA LEZZETLİ VE SAĞLIKLI OLACAKTIR.
GKM İLE İLGİLİ DAHA PEK ÇOK BİLİMSEL ÇALIŞMA YAPILMAKTADIR VE YAPILACAKTIR. ARTILARI VE EKSİLERİYLE İLGİLİ İLERLEYEN ZAMANLARDA MUTLAKA DAHA FAZLA BİLGİMİZ OLACAKTIR. BİZLER DE BU SÜREDE BARSAKLARIMIZIN İKİNCİ BEYNİMİZ OLDUĞUNU, SAVUNMA SİSTEMİMİZİN VE DUYGUSAL SİSTEMİMİZİN BESLENMEMİZDEN ETKİLENDİĞİNİ , ÇOCUKLARIMIZIN SAĞLIKLI FİZİKSEL VE RUHSAL BÜYÜME-GELİŞİMİNDE KALİTELİ VE DOĞAL BESLENMENİN ÇOK ÖNEMLİ YERİ OLDUĞUNU ,SON OLARAK DA MİDEMİZİN BİR ÇÖP KUTUSU OLMADIĞINI HEP HATIRLAYALIM , DOĞAL OLANDAN ŞAŞMAYALIM . SEVGİ VE SAĞLIKLA KALALIM …
UZM.DR SÜREYYA ERGEN KIRAY
ÇOCUK-YENİDOĞAN SAĞLIĞI VE HASTALIKLARI UZMANI
MUAYENEHANE/ SALİHLİ-MANİSA
TLF:0236 713 11 33 GSM: 0505 407 53 31
İNSTAGRAM drsureyyaergenkiray /drsureyyailemutfakta
YORUMLAR